De euro is voor ongeveer 340 miljoen mensen in negentien Europese landen de nationale valuta en er zijn ongeveer dertien miljard papieren bankbiljetten in omloop [1]. Het zal dan ook geen verrassing zijn dat er ook veel nepgeld wordt gemaakt. Als je weet hoe elk eurobanbiljet eruit ziet en als je weet hoe je elk biljet op echtheid kunt controleren, zal de kans klein zijn dat ook jij nepgeld in handen krijgt.
1. Bekijk of je de juiste afbeeldingen en kleuren ziet
Allereerst moet je je er bewust van zijn dat eurobankbiljetten alléén in briefjes van 5, 10, 20, 50, 100, 200 en 500 worden gedrukt. Als je dus je een biljet van € 15 aangeboden krijgt, moet je dat onmiddellijk weigeren. Elk briefje heeft ook standaard kleuren en standaard afbeeldingen.
Op de biljetten staan architectonische gebouwen uit verschillende periodes van de Europese geschiedenis. De voorzijde van het biljet toont een raam-, deur- of poortmotief en op de achterkant, staat een brug (samen met een kaart van Europa).
- Biljetten van vijf euro hebben afbeeldingen van klassieke architectuur en zijn overwegend grijs van kleur.
- Biljetten van tien euro hebben afbeeldingen van Romaanse architectuur en zijn overwegend rood van kleur.
- Biljetten van twintig euro hebben afbeeldingen van een gotische architectuur en zijn overwegend blauw van kleur.
- Biljetten van vijftig euro hebben afbeeldingen van renaissance architectuur en zijn overwegend oranje van kleur.
- Biljetten van honderd euro hebben afbeeldingen van barokke/rococo-architectuur en zijn overwegend groen van kleur.
- Biljetten van tweehonderd euro hebben afbeeldingen van ijzer- en glasarchitectuur en zijn overwegend geelbruin van kleur.
- Biljetten van vijfhonderd eurobankbiljetten hebben afbeeldingen van moderne architectuur en zijn overwegend paars van kleur.
2. Meet de biljetten
Anders dan bij Amerikaanse valuta hebben de eurobankbiljetten allemaal een verschillende grootte. Dit belemmert enigszins het produceren van nepgeld, maar het wordt voornamelijk ten behoeve van slechtzienden gedaan.
- € 5 = 120 x 62mm
- € 10 = 127 x 67mm
- € 20 = 133 x 72mm
- € 50 = 140 x 77mm
- € 100 = 147 x 82mm
- € 200 = 153 x 82mm
- € 500 = 160 x 82mm
3. Voel aan het biljet
Euro’s zijn gemaakt van 100% katoenvezel, wat de duurzaamheid verbetert en de biljetten een speciaal gevoel geeft als je ze aanraakt. Echte euro’s moeten stevig aanvoelen en op de plek van de afdruk is de inkt ook dikker. Valse euro’s voelen veel slapper aan en de inkt rond de afbeeldingen is ook niet dikker. Hoe ouder en versleten de eurobankbiljetten zijn, hoe moeilijker het kan zijn om deze kenmerken te kunnen opmerken. Maar zelfs dan nog kun je, als je regelmatig euro’s in je handen hebt, het nepgeld goed herkennen.
4. Kijk of je een biljet uit de Europa-serie in handen hebt
De Europese Centrale Bank heeft in de afgelopen jaren langzaam een nieuwe reeks eurobankbiljetten uitgegeven. Deze staan algemeen bekend als de Europa-serie omdat er als extra beveiliging Griekse mythologische figuren op de biljetten zijn aangebracht. Deze biljetten bevatten een watermerkportret van een vrouw, dat zichtbaar wordt wanneer het biljet tegen het licht wordt gehouden. De biljetten bevatten in de zilveren beveiligingsstreep ook een hologramafbeelding van Europa, die zichtbaar wordt wanneer het biljet wordt gekanteld.
5. Let op het watermerk
Alle euro’s hebben een watermerk dat zichtbaar wordt wanneer het biljet tegen het licht wordt gehouden. De afbeelding repliceert de architectonische afbeelding op het biljet. Het bevindt zich aan de voorkant van het biljet en je moet dan aan de linkerkant naar het watermerk zoeken. Op echte euro’s is het watermerk anders dan de werkelijke papierdikte. De afbeelding is duidelijk zichtbaar wanneer het biljet tegen het licht wordt gehouden en er zullen vloeiende overgangen tussen de lichte en de donkere kleuren op het briefje zijn. Op nepgeld wordt het watermerk meestal op het papier gedrukt. De afbeelding is niet zo helder en vaak zijn er wanneer het briefje tegen het licht wordt gehouden scherpe overgangen tussen licht en donker.
6. Bekijk het hologram
Alle eurobankbiljetten hebben een hologramafbeelding. Afhankelijk van het briefje wordt deze als een verticale streep of als een rechthoek aan de rechterkant aan de voorkant van het biljet weergegeven. Door het biljet wat van je af te houden en te kantelen, zullen de veranderingen in de afbeelding zichtbaar worden.
Op echte eurobankbiljetten zal, wanneer het briefje wordt gekanteld, het hologram duidelijk veranderen. De afbeelding varieert per coupure en serie (de nieuwere Europa-serie gebruikt bijvoorbeeld een portret van een vrouw). Nepgeld heeft meestal geen echt hologram, wat betekent dat de afbeelding niet veranderd wanneer het briefje wordt gekanteld.
7. Bestudeer de beveiligingsstreep
Alle eurobankbiljetten zijn voorzien van een beveiligingsstreep. De beveiligingsstreep verschijnt als het briefje omhoog wordt gehouden. Je ziet dan een verticale streep in het midden links aan de voorkant van het biljet. De streep wordt niet op het biljet afgedrukt, maar is er daadwerkelijk in ingebed.
De beveiligingsstreep op echte euro’s wordt, als het het biljet tegen het licht wordt gehouden, veel donkerder. Het biljet bevat ook, in kleine maar duidelijke letters of cijfers, een serie nummers en het woord ‘EURO’ (of, in de nieuwe serie, het €-teken). Op het nepgeld is de beveiligingsstreep meestal slechts een grijs-zwarte lijn. Het ziet er ook niet erg donker uit wanneer het biljet tegen het licht wordt gehouden en heeft meestal micro-afdrukken, die wazig of niet-bestaand zijn.
8. Controleer op kleurveranderingen
Naast de hologrammen zijn er op de eurobankbiljetten ook kleurverschuivende elementen te zien wanneer het briefje wordt gekanteld. Bekijk aan de rechterkant op de achterkant het cijfer van de waarde van het biljet. Alleen briefjes van vijftig euro en hoger hebben dit niet. Het denominatiecijfer op de achterkant van een echt eurobankbiljet veranderd van paars naar groen of naar bruin (afhankelijk van de denominatie) wanneer het briefje wordt gekanteld. Op het meeste nepgeld vind je dit effect niet, wat betekent dat het cijfer paars blijft wanneer het biljet dus wordt gekanteld.
9. Let op de micro-printen
Micro-printen zijn voor het blote oog onzichtbaar maar worden wel onder een lamp duidelijk zichtbaar. Om dit op een biljet aan te brengen, is er een geavanceerde printtechniek nodig die de meeste vervalsers niet in de vingers hebben. Alle eurobankbiljetten hebben enkele micro-printelementen. Afhankelijk van de denominatie en de reeks, kunnen ze bijvoorbeeld worden weergegeven in het woord ‘EURO’ of bij het sterretje.
Als je met het blote oog de micro-printen bekijkt, zie je een dunne lijn. Met behulp van een vergrootglas is er wel een duidelijke afdruk zichtbaar.
Op nepgeld zijn de micro-afdrukken normaal gesproken wazig of zelfs helemaal niet aanwezig. Als je geld gaat onderzoeken, is het handig om een goed vergrootglas bij de hand te hebben zodat je nepgeld gemakkelijk kunt herkennen.
10. Bekijk de ultraviolette en de infrarood eigenschappen
Als je eurobankbiljetten tegen standaard lichtbronnen houdt, zul je merken dat er beveiligingsfuncties aanwezig zijn. Het gebruik van ultravioletlicht (UV) of infraroodtechnologie laat ook nog enkele andere speciale functies zien. Echte eurobankbiljetten geven onder UV-licht geen gloed af. De vezels, die in de biljetten zijn ingebed, geven een kleur af dat per coupure kan variëren. Nieuwere biljetten stralen onder UV-licht drie kleuren uit.
Onder infraroodlicht blijft alleen de uiterste rechterkant van de afdruk op de voorkant van een echte euro zichtbaar, inclusief een klein stukje van de architecturale afbeelding en het hologram. Onder UV-licht straalt nepgeld meestal een felle gloed uit en worden het nep-watermerk en de beveiligingsstreep donker. De tekst en de afbeeldingen op nepgeld is meestal onder infrarood licht niet meer zichtbaar.
