In dit artikel vind je een overzicht van de basisprincipes, die je kunnen helpen om de knelpunten die je kunt tegenkomen bij het slijpen te verminderen.
In deze branche bedoelen we met slijpen de manier waarop de schijf met korrels (de schuurschijf) het metaal raakt. Bij dit proces gebruiken de meeste fabrikanten van precisie-plaatwerk een zekere mate van automatisering. Maar je kunt er niet omheen, het voorwerk kan aan de lopende band gebeuren maar het afslijpen van het eindstuk is en blijft waarschijnlijk een intensieve klus en die moet met de hand gebeuren.
Slijpen kan ontzettend eenvoudig lijken. Maar het venijn zit hem nu juist in de details. Effectief slijpen vereist dat degene, die het gereedschap bedient, in de juiste hoek voldoende druk uitoefent om zo de schijf met de korrels – het ‘slijpgereedschap’ van een elektrische slijptol – in de kortste tijd zonder de schijf voortijdig te laten slijten of het slijpgereedschap te forceren het meeste metaal verwijdert.
Er zijn vele soorten slijpgereedschappen verkrijgbaar en het effectief bedienen ervan kan van vitaal belang zijn voor een efficiënte manier van werken. Het maakt tenslotte niet uit hoe verbijsterend het lopende bandwerk gaat als het een eeuwigheid duurt voordat de onderdelen langs de afdeling waar ze worden geslepen gaan.
We kunnen wel een heel boek vullen over dit onderwerp. Maar om te beginnen delen we hier tips, die je kunnen helpen om je slijpgereedschap zo effectief mogelijk te kunnen gebruiken. Deze tips klaren niet de hele klus maar ze kunnen je wel enkele ideeën geven over hoe je met problemen, die je kunt tegenkomen, kunt omgaan.
1. Gebruik het juiste gereedschap voor de klus
De slijpschijven moeten steeds worden vervangen maar de elektrische gereedschappen natuurlijk niet. Zorg ervoor dat je de juiste slijptol, die voldoende stroomsterkte aankan gebruikt, zodat je de klus op de juiste manier kunt voltooien. Als een toepassing tussen de 8 en de 10 ampère druk vereist en je een haakse slijper voor slechts 6 ampère gebruikt, ervaar je al vanaf het begin af aan problemen.
Een slijptol moet lang kunnen meegaan en het is zakelijk gezien verstandig om wat meer geld uit te geven aan een stuk gereedschap van hogere kwaliteit, dat geschikt is voor industrieel werk. Een slijptol die twee keer zo duur is, geeft betere resultaten en de levensduur is ook stukken langer.
Bovendien zijn hoogwaardige slijpschijven en lamellenschijven compatibel met de meeste haakse slijptollen. Een oude knar (dat wil zeggen een slijptol van lage kwaliteit) met mooie banden (een slijpschijf van hoge kwaliteit) rijdt misschien een beetje beter, maar het verzekerd nog steeds geen soepele rit.
2. Wees voorzichtig
Het gebruik van het juiste gereedschap voor de klus bevordert ook een veilige bediening. Veel mensen gebruiken slijptollen zonder dat ze bescherming dragen. Dit kan ervoor zorgen dat je letsel oploopt, om nog maar te zwijgen over een flinke boete als de inspectie aan de deur komt. Ja, die bescherming kan in sommige omstandigheden een belemmering zijn maar zonder de juiste bescherming kan die belemmering een ernstige noodsituatie worden.
Het kan helemaal een drama worden als je een ondermaats of, erger nog, het volledig verkeerde gereedschap voor het klaren van de klus gebruikt. Als je in krappe ruimtes moet slijpen, haal dan de beschermkap er niet af en knijp niet in een haakse slijptol. Gebruik het juiste gereedschap want dit klaart de klus sneller en vooral veilig.
Trek ook altijd eerst de stekker uit het stopcontact wanneer je een schuurschijf wilt gaan vervangen. Om de schijf te vervangen, draai je eerst de kop van het elektrische gereedschap omhoog, zodat je de sleutelknop kunt vergrendelen, het gereedschap op je onderarm kunt laten rusten en vervolgens de schuurschijf, terwijl het naar boven is gericht, kunt verwijderen. Dit geeft je een betere controle tijdens het wisselen van de schuurschijf en voorkomt ook dat je de schuurschijf per ongeluk laat vallen.
3. Kijk naar de vonkstroom
In een ideale wereld zou iedereen een handige ampèremeter bij de hand hebben. Eenmaal aangesloten op het gereedschap laat een ampèremeter zien of degene die het gereedschap bedient te hard of juist te zacht duwt. De druk kan, afhankelijk van waar het gereedschap en de slijpschijf voor zijn beoordeeld, veranderen maar de optimale druk bij een algemene industriële slijptoepassing is gewoonlijk ergens tussen de 8 en de 10 ampère. Als de ampèremeter onder dit bereik staat, druk je niet hard genoeg en als de meterstand dit overschrijdt, moet je minder druk uitoefenen.
We leven natuurlijk niet in een ideale wereld en de meeste mensen hebben niet de luxe van een ampèremeter. Maar elke slijptol produceert vonken en de stroom van die vonken kan als een soort visuele ampèremeter worden gebruikt.
Hoe die vonken van het object afkaatsen, kan je veel vertellen over hoe effectief het slijpen werkelijk gaat. Meestal moeten de vonken op een consistente manier ongeveer 1 meter tot 1,5 meter van het object wegvloeien. Dit laat zien dat de korrels op de slijpschijf doen wat ze moeten doen: namelijk overtollig lasmetaal verwijderen.
Als je te hard duwt of juist te zacht zal de vonkstroom niet zo uitgesproken zijn. Door te hard te duwen wordt de schijf overbelast en oververhit, waardoor de korrels gaan glaceren en glad worden. De korrels snijden niet langer in het te veel lasmetaal, wat op zijn beurt de vonkproductie vermindert. Maar als je niet hard genoeg duwt, raken de korrels niet volledig het object en verwijderen ze niet veel lasmetaal.
4. Luister naar de slijptol
Het geluid van een slijptol kan ook vergelijkbare problemen aangeven. Bij een juiste aansluiting moet de tol een geluid met een enigszins constante toonhoogte uitzenden. Als de toonhoogte lager wordt, oefen je te veel druk uit en als de toonhoogte hoger wordt, moet je waarschijnlijk wat meer druk uitoefenen.
Een lage toonhoogte daalt vaak herhaaldelijk en klinkt een beetje als een papierversnipperaar die probeert te veel papier in een keer probeert te versnipperen. De remedie hier: druk minder hard. Dat is een belangrijk teken dat het elektrische gereedschap te veel belast wordt. Maar als er stukken worden overgeslagen en de schijf de neiging heeft om over de randen van het overtollige lasmetaal heen te gaan, is het ook niet goed. De remedie hier: oefen meer druk uit.
5. Besteed aandacht aan de werkhoek
Over het algemeen zijn slijpschijven ontworpen om te worden gebruikt onder een werkhoek van 5 tot 10 graden ten opzichte van een horizontaal object en het slijtagepatroon op de schijfomtrek moet ongeveer het dubbele zijn van de schijfdikte. Als de schijf 0,25 inch dik is, moet er een slijtagepatroon van 0,5 inch breed op de schijf zichtbaar zijn. Als het slijtagepatroon bijvoorbeeld 0,75 inch is, is de hoek niet juist wat betekent dat te veel van de korrels van de slijpschijf afgaan. Als het patroon slechts 0,25 inch breed is, is de invalshoek te hoog.
6. Houd overal constante druk
Als het op techniek aankomt, is slijpen vrij eenvoudig: verplaats de schijf (opnieuw met een hoek van 5 tot 10 graden) naar voren en naar achteren. Dat noemt men in het vakjargon ook wel slijpen voor beginners.
Je kunt natuurlijk ook meer druk uitoefenen als je de schijf naar voren duwt en vervolgens de druk verlichten door de schijf naar achteren te trekken. De overmatige druk, die voorwaarts gaat, oververhit het apparaat en tast de schijfkorrels aan. Mogelijk kun je ook opmerken dat de rand van de schijf een oranje kleur krijgt. Dan heb je de neiging om minder druk uit te gaan oefenen en dan gaat het mis. Je gereedschap raakt terwijl je naar voren beweegt oververhit en de schijf zal gaan haperen als je terug naar achteren gaat. Na al die moeite heb je dan niet voldoende lasmetaal verwijderd.
